کلیشه‌های‌جنسیتی در کتب فارسی متوسطه دوم و بازتاب آن در آموزش زبان و ادبیات فارسی
کد مقاله : 1069-CNF (R2)
نویسندگان
نرجس سآلاروند *، ساناز ایسپره
دانشجوی پردیس شهیدباهنر شهرکرد
چکیده مقاله
آموزش و پرورش با استفاده از ابزارهای متعدد من جمله کتب درسی، در کنار فرایند تعلیم و تربیت، خواسته یا ناخواسته به ترویج نگرش‌ها و باورهای‌جنسیتی می‌پردازد. پژوهش حاضر درصدد آن است که جایگاه کلیشه‌های جنسیتی در کتب فارسی دوره دوم متوسطه و بازتاب آن در آموزش زبان و ادبیات فارسی را مورد ارزیابی قراردهد. بدین منظور، روش تحقیق به دو صورت تحلیل محتوای کمی بر اساس شاخص‌های بازتاب‌دهنده جنسیت درکتب درسی و همچنین ارزیابی کیفی محتوای بدست‌آمده با استفاده از منابع کتابخانه‌ای می‌باشد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد در بخش کمی، بیشترین درصد شاخص‌ها متعلق به مردان است و زنان حضور چندانی ندارند، به‌گونه‌ای که در میان فعالیت‌های مختلف عمده حضور زنان در فعالیت‌های‌ خانگی و کمترین آن نیز در فعالیت‌های حرفه‌ای است. از نظر کیفی نیز زنان در اندک لحظات حضور موجوداتی خانگی، منفعل و ناتوان و درمقابل مردان موجوداتی اجتماعی، فعال و قدرتمند معرفی شده‌اند. در نتیجه با توجه به این مسئله که بازتاب این کلیشه‌ها جهت‌دهنده فعالیت‌ها، افکار و عقاید دانش‌آموزان است و به آنها بدین‌گونه القا می‌کند که همواره پسران در امور حرفه‌ای، اجتماعی سیاسی و علمی توانمندتر از دختران هستند، چه بسا سبب عدم بروز بسیاری از توانایی‌ها و استعدادهای زنان در عرصه‌های مختلف اجتماعی می‌شود.
کلیدواژه ها
کلیشه‌های جنسیتی، زنان، کتب زبان و ادبیات فارسی متوسطه دوم.
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی