بررسی « تشبیه » در اشعار و متون درسی؛ مطالعه موردی، کتاب های فارسی دوره متوسطه اول
کد مقاله : 1187-CNF (R2)
نویسندگان
سوسن فتوحی تکانتپه *1، سمیرا تکبند2، مریم جعفری2، زهرا اسداللهی2
1گروه زبان وادبیات فارسی،دانشگاه فرهنگیان ،تهران،ایران
2دانشجوی کارشناسی آموزش زبان وادبیات فارسی ،دانشگاه فرهنگیان،تهران،ایران
چکیده مقاله
چکیده
امروزه،کتاب ‌ها، نوشته‌ ها و سروده‌ های مخصوص کودکان و نوجوانان با توجه به نیاز ها و قابلیت درک ذهنی آن ها آفریده می شود. در این میان کتاب های درسی به عنوان در دسترس ترین و اثر گذارترین مرجع یادگیری در اختیار همه کودکان و نوجوانان قرار می گیرد. لذا این پژوهش بر آن است که به روش توصیفی و تحلیلی به بررسی انواع تشبیه از جنبه‌های مختلف در کتاب ‌های فارسی متوسطه اول بپردازد. از آنجا که سطح درک و دریافت دانش آموزان این سه پایه از متون و اشعار بسیار مهم است، سطح تشبیهات مورد استفاده درکتاب‌های درسی با توجه به محدوده سنی دانش آموزان و میزان درک آنها مورد بررسی قرار گرفته است. هدف اصلی این تحقیق، مشخص کردن نقاط ضعف وقوت کتاب های فارسی در کاربرد آرایۀ تشبیه با توجه به سطح درک و دریافت نوجوانان می باشد تا چراغی فرا راه مؤلفین کتب درسی، معلمین و دیگر علاقه مندان قرارگیرد. یافته های تحقیق نشان می دهد بیشترین استفاده از تشبیه با حضور تمام ارکان و به اعتبار طرفین تشبیه هر دو طرف حسی بوده و هرچه به سمت پایه های بالاتر می رویم به تعداد تشبیهات بخصوص تشبیهات موجز مانند تشبیه بلیغ اضافی و اسنادی که آخرین مرحله از یادگیری تشبیه و پایه ای برای یادگیری صورخیال انتزاعی تر و پیچیده تر است، افزوده می شود. تشبیه مجمل یا مؤکد به علاوه به اعتبار طرفین حسی به عقلی و عقلی به عقلی نیز جزو تشبیهات کم کاربرد هستند .
کلیدواژه ها
کتاب درسی، فارسی متوسطه اول، درک و دریافت نوجوانان، تشبیه ، صور خیال
وضعیت: پذیرفته شده