پیشنهاد الگوبرداری کتاب‌های درسی فارسی دورۀ متوسطه اول و دوم از ساده‌گویی اشعار سبک خراسانی با نگاهی به نظریۀ «عقلانیت»
کد مقاله : 1202-CNF (R2)
نویسندگان
حسین حسن رضایی *
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.
چکیده مقاله
از میان ویژگی‌های مهم و برجسته سبک خراسانی «سادگی زبان و بیان» در آثار بیشتر شاعران و نویسندگان این سبک در همان نگاه اول به چشم می‌خورد. محققان عوامل گوناگونی برای سادگی زبان و بیان در سبک خراسانی ذکر کرده‌اند. مقاله حاضر ضمن تأیید این عوامل گوناگون، «عقلانیت سخن» را یکی از عوامل اصلی و مغفول‌مانده در ایجاد این سادگی زبان می‌داند. برای بررسی این منظور، مقالۀ حاضر ابتدا به تعریف سبک خراسانی و بررسی مهمترین ویژگی‌های آن می‌پردازد. در ادامه نظرات گوناگون محققان در تأیید سادگی زبان سبک خراسانی و عوامل ایجاد این سادگی بیان شده است. در نهایت، با ادله و شواهد گوناگون، به بررسی نظریه اصلی مقاله که تأثیر عقلانیت بر سادگی زبان عصر و سبک خراسانی است پرداخته شده است. مقالۀ حاضر که با روش توصیفی- تحلیلی نوشته شده است، در پایان نتیجه می‌گیرد که دوری از سادگی زبان آسیب‌های جدی و عمیقی بر فرهنگ و ادب ایرانی وارد نموده است و برای رسیدن به شکوه شایستۀ ایران، باید ساحت علم و ادب را از هم جدا کرده و از زبان مناسب برای هرکدام استفاده نمود، نه اینکه ساحت و زبان انشایی بر تمام شئون زندگی و فرهنگ ما حاکم باشد. از سوی دیگر مسئولان آموزش و پرورش باید نمونه-های بیشتری از این اشعار در کتاب‌های درسی دورۀ اول و دوم متوسطه درج کنند، زیرا بیشتر اشعار سبک خراسانی، به سبب سادگی بیان و وضوح اندیشه می‌تواند به عنوان الگوی ساده‌گویی و ساده‌نویسی برای جوانان و نوجوانان مورد استفاده قرار گیرد.
کلیدواژه ها
سبک خراسانی، سادگی زبان، کتاب‌های درسی متوسطۀ اول و دوم، عقلانیت سخن.
وضعیت: پذیرفته شده